poniedziałek, 5 lipca 2010

Misja "Fort" wykonana!!!

AKTUALIZACJA (NOWE FOTY)!!!

Jeszcze nie zmyłem z siebie fesiwalowego kurzu... a już chcę tam wracać....



Sięgając pamięcią wstecz do ubiegłego roku, trudno mi orzec, czym była i jest moja obecność na Festiwalu „Fort Missia”, dziełem przypadku czy przeznaczeniem? Przypadkiem - z pewnością uczestnictwo w nim po raz pierwszy, przeznaczeniem - rola współorganizatora podczas tegorocznej edycji. Szukając czegoś zupełnie innego w Internecie natknąłem się na informację o jakimś festiwalu, odbywającym się na terenie Twierdzy Przemyśl. Jako, że Przemyśl i życie kulturalne mego miasta, to nie tylko moja praca, ale też pasja i praktycznie całe moje życie, nie mogłem pojąć, że nie mam żadnej wiedzy o takim wydarzeniu. Okazało się, że festiwal odbywa się wprawdzie na terenie fortów Twierdzy Przemyśl, ale tych, które znalazły się po ukraińskiej stronie granicy. To dodatkowo wzbudziło moją ciekawość, tym bardziej, że nikt nic nie wiedział na temat tej imprezy (później okazało się, że przemyscy partnerzy nie wywiązali się ze swego zadania, nie wypuścili żadnej informacji „w miasto” a plakaty z tamtej edycji Festiwalu do dziś zalegają ich szafki). Błyskawicznie odnalazłem kontakt z ukraińskimi organizatorami tego przedsięwzięcia, dowiedziałem się szczegółów, pofatygowałem się nawet do Lwowa, gdzie poznałem Markiyana Iwaszczyszyna ze Stowarzyszenia „Dzyga”, który okazał się dobrym duchem tego Festiwalu, a potem świetnym kompanem i partnerem we współpracy, którą nawiązaliśmy podczas pierwszej imprezy. W ciągu zaledwie dwóch tygodni, które pozostały do Festiwalu zorganizowałem wyjazd, w miarę przyzwoitą (jak na krótki czas) promocję, zabierając nawet ze sobą zespół Pigs Like Pigeons, który wystąpił na głównej festiwalowej scenie. Tamtejszy wyjazd zaowocował przyjaźnią z Markiyanem, który docenił moje spontaniczne działania i znalazł tym samym oddanego partnera do dalszej współpracy.

I tak przez prawie rok przygotowywaliśmy się do kolejnej edycji Festiwalu, a podczas licznych spotkań zarówno w Przemyślu, we Lwowie czy Mościskach (gdzie ujawnił się drugi dobry duch Festiwalu – Oleh Makar) udało się opracować formułę Festiwalu, program imprezy i zawiązać ramy ścisłej współpracy (dotyczącej również zagospodarowania fortów Twierdzy Przemyśl po obu stronach granicy – co podparte zostało wspólnym projektem, który mam nadzieję, będzie miał szansę na realizację w przyszłym roku). Podczas tych kilku miesięcy wytworzyła się między nami więź i wzajemny szacunek. Przeszkodą nie była nawet bariera językowa, gdyż we własnym gronie zaczęliśmy używać specyficznego polsko-ukraińskiego slangu, w ważkich kwestiach podkreślanego dobitnymi słowami w obu językach powszechnie uznawanymi za nieprzyzwoite.

Ostatnie tygodnie, które pozostały do Festiwalu były gorące – to nie żar z nieba, lecz coraz bardziej nerwowa atmosfera udzielała się wszystkim. Telefon palił w rękach (nie chcę nawet myśleć, jak rachunek dostanę za setki rozmów ze Lwowem), teoretycznie wszystko mieliśmy pod kontrolą, dopięte na ostatni guzik, lecz jak zwykle to bywa, gdy są jeszcze jacyś inni uczestnicy jakiegokolwiek przedsięwzięcia, nie zawsze można stuprocentowo polegać na czyimś słowie, a najdrobniejsze nawet uchybienie, nie wywiązanie się w terminie z tego co zostało komuś zlecone, przy tak dużym przedsięwzięciu powoduje komplikacje, które mogą zaważyć na całości (efekt domina). Festiwal tuż, tuż… końcowe odliczanie… ostatnie ustalenia i w drogę na Wschód….

Granicę przekroczyliśmy gładko (w ostatnim tygodniu tak często tamtędy kursowałem, że czułem się już jak przemytnik, nie przemycając jednakże niczego). Przejazd ułatwiły nam specjalne „glejty” i „ukazy”, które uzyskałem dla wszystkich polskich uczestników Festiwalu od wszelakich możliwych służb. Po krótkiej i sympatycznej odprawie pozostało tylko pokonać „piekielną” drogę z Szegini do wioski Popowicze, w pobliżu której znajdowało się terytorium Festiwalu. Jeżeli ktokolwiek chciałby ponarzekać na stan nawierzchni polskich dróg to koniecznie musi wybrać się właśnie tamtejszą trasą – ekstremalne doznania gwarantowane. Po pokonaniu tej niedługiej, bo około 16 kilometrowej „drogi” przez piekło, dotarliśmy do terytorium Festiwalu. Podobnie jak w ubiegłym roku, wstęp zagrodzili nam mundurowi wszelkich formacji, łącznie z oddziałami specjalnymi, którzy surowo i konsekwentnie egzekwowali zakaz wjazdu tym, którzy nie mieli specjalnej przepustki. Posiadany przeze mnie identyfikator okazał się „kluczem” otwierającym wszelkie drzwi przez kolejne dni Festiwalu. Gdy naszym oczom ukazała się znajoma z ubiegłego roku już scena, zapełniające się namiotami „miasteczko” festiwalowe w pierwszym odruchu ze wzruszenia chciałem ucałować gościnną festiwalową ziemię – nie uczyniłem jednak tego, gdyż to ukraińska ziemia przez całą drogę „całowała” mnie na powitanie pod postacią kurzu wdzierającego się w usta, oczy i uszy.



Siłą tego Festiwalu jest jego wyjątkowość, jasna wizja organizatorów tego, jak powinien on wyglądać i konsekwentne dążenie i dbanie o to, by nie zagubić jego idei przewodniej. Festiwale na całym świecie są do siebie coraz bardziej podobne, przeważnie są to eventy czysto muzyczne, z rzadka oferujące coś poza występami na dużej scenie. Organizatorzy takich festiwali prześcigają się w sprowadzeniu jak największych „gwiazd”, chcą znanymi nazwami zespołów przyciągnąć jak największą liczbę uczestników. Udział wielkich nazw nie warunkuje jednak jakości prezentowanej muzyki, gdyż coraz częściej te tzw. „gwiazdy” są to celebryci – ludzie znani tylko z tego, że są poprostu znani, a nie prawdziwi, wartościowi artyści. A tam, gdzie zaczyna się masowość, wchodzi komercjalizacja, choćby poprzez męczące dla festiwalowiczów obostrzenia, wydzielone sektory, strefy dla posiadaczy droższych biletów, zakazy wnoszenia własnych produktów – w zamian pojawiają się stoiska (sponsorów i tych co wyłożyli najwięcej kasy), które oferują napoje i jedzenie w cenach spotykanych jedynie w drogich restauracjach. Gubi się też gdzieś spontaniczność i radość uczestniczenia w takim festiwalu, bo zapomina się często o tym, że dla uczestników ważne są nie tylko występy na scenie, ale również cała otoczka i klimat, świadomość uczestniczenia w czymś wyjątkowym, niezwykłym, niepowtarzalnym. Właśnie tym różni się Festiwal „Fort Missia” od innych tego typu wydarzeń na całym świecie, bo jest nie tylko pokazem aktów artystycznych, ale również pobudza do wnikania w ich sens. Tu jest się nie tylko widzem, czy uczestnikiem różnych działań artystycznych, gdyż organizatorzy i przestrzeń fortów, pozostawiają pole do działań spontanicznych, intuicyjnych – tu przychodzi się nie tylko jako odbiorca lecz również w poszukiwaniu natchnienia i pomysłów dla własnych działań.

Już samo miejsce – przygraniczne terytorium unikalnych fortów Twierdzy Przemyśl, na którym odbywa się Festiwal, oraz świadomość, że jest to jedyna okazja, by bezpiecznie i legalnie przebywać w tym miejscu, powodują, że mamy poczucie znajdowania się w niezwykłym, magicznym miejscu. Przecież takich dekoracji i krajobrazόw, gdzie po jednej stronie rozpościerają się karpackie wzgόrza, a po drugiej, na wyciągnięcie dłoni miasto Przemyśl, nie odnajdziemy nigdzie.

Skromne, wręcz wojskowo-polowe warunki pobytu powodują, że pewnością nie jest to miejsce dla ludzi, którzy uwielbiają komfort. Mimo ogromnej liczby uczestników - organizatorzy nie stawiają na masowość. I bardzo dobrze! Tu dotarli ci, którzy być powinni, ci którzy potrafią czerpać radość z samego przebywania na Festiwalu, ci, którym nie straszne była przeprawa przez nie zawsze przyjazną granicę, podróż z plecakiem w pyle drogą, która przywodzi na myśl futurystyczne filmy o epoce postnuklearnej, ci, którym dwa traktory z beczkami wody, wystarczały za saunę, prysznic i jacuzzi. To nie miejsce dla pretensjonalnych ludzi, hałaśliwych i wiecznie narzekających konsumentów. Sam Festiwal i jego dzikie, tajemnicze lecz malownicze otoczenie jest stworzone dla ludzi wrażliwych, kulturalnie i duchowo otwartych na doznania artystyczne, których potężną dawkę otrzymali wszyscy, którzy uczestniczyli w tym Festiwalu. Im wszystkie niedogodności i skromne warunki bytowania, zrekompensował sam pobyt na Festiwalu, przyjazna atmosfera oraz obcowanie ze sztuką podaną pod różnymi postaciami.

Trudno opisać wszystkie atrakcje, które przygotowano dla gości Festiwalu – wzięło w nim udział kilkuset artystów z Ukrainy, Polski, Rosji, Czech, Szwecji, Holandii, USA. Można było podziwiać eksperymenty z jazzem, elektroniką i współczesną sztuką, a także rock i folk, teatralne widowiska, odczyty literackie, ogniste aero-show na kulach powietrznych, warsztaty artystyczne, galerie rzemieślników i cała masa innych festiwalowych atrakcji na tle malowniczej przyrody. Jak już wspomniałem „Fort Missia” nie jest wydarzeniem tylko muzycznym, lecz na jego program składa się wiele innych działań artystycznych (koncerty zespołów, poeci, malarze, fotograficy, rzeźbiarze, wystawy, instalacje artystyczne, muzyka rockowa, popowa, etniczna, elektroniczna, eksperymentalna, teatry eksperymentalne, i wiele, wiele innych atrakcji). Wszystko to odbywa się w różnych miejscach: na dużej festiwalowej scenie występują zespoły, jest też tzw. mała scena, ciekawie wkomponowana w bryłę jednego z fortów - tam występują mniejsze zespoły, poeci, muzyka eksperymentalna, poza tym w lesie, wąwozach, na poszczególnych fortach mamy do czynienia z różnymi przedsięwzięciami artystycznymi, np. instalacje artystyczne. Uczestnicy nocowali na polu namiotowym lub w chatkach w okolicznych wioskach – choć określenie „nocować” należy tu odczytywać dosyć luźno, gdyż terytorium Festiwalu tętniło życiem na okrągło przez trzy bite dni. Skorzystać również można było bogatego miasteczka festiwalowego, gdzie w namiotach i na straganach można kupić wszystko czego prawdziwemu festiwalowiczowi było potrzeba do szczęścia.

Miasto Przemyśl na Festiwalu reprezentował Urząd Miejski w Przemyślu (mecz siatkówki) oraz Przemyska Scena Niezależna (występy zespołów). „Fort Missia” zainaugurował mecz siatkówki, w którym w przedstawiciele władz samorządowych Przemyśla i Starostwa Powiatowego w Przemyślu zmierzyli się z reprezentantami regionalnych władz ukraińskich. Mecz „przez drut kolczasty” odbył się bezpośrednio na przejściu granicznym Medyka – Szeginie. Obie drużyny wygrały po jednym secie, co w końcowym rezultacie dało remis 1:1.

Podczas Festiwalu na głównej scenie wystąpiły nasze zespoły rockowe Joke, Pigs Like Pigeons i BlackSnake. Muszę przyznać, że stanowiły najmocniejszy akcent tej imprezy - to właśnie nasze zespoły pokazały publiczności czym jest festiwalowa, nieskrępowana zabawa. Niektórzy z naszych muzyków potwierdzili, że był to ich występ życia. Nic dziwnego, skoro zostali tak gorąco przyjęci przez ukraińską publiczność a swą energetyczną muzyką i porywającymi występami ściągnęli pod scenę tłumy. Nie bez znaczenia dla mocy ich występu była ogromna festiwalowa scena, rewelacyjne nagłośnienie i ukraińscy akustycy - czapki z głów dla chłopaków od dźwięku - tak selektywnego, czystego nagłośnienia trudno szukać nawet na największych festiwalach. Po swych koncertach przemyscy „Niezależni” zostali opadnięci przez tłumy nowych fanów, łowców autografów oraz prześliczne i „przytulne” dziewczęta. Zarówno zespoły jak i publiczność długo nie zapomną tych koncertów. Wspaniałe show dali również nasi tancerze z Unikal Family, gdzie w „zakątku break dance”, razem z ukraińskimi kolegami prezentowali swe pokazy taneczne oraz przeprowadzali warsztaty break dance. Publiczność była pod wrażeniem ich akrobatycznych umiejętności. Podczas ich kolejnego występu w ostatnim dniu Festiwalu gdzieś „zaginął w akcji” akustyk i na próżno próbowałem go odnaleźć na całym terytorium imprezy. Po bezskutecznych poszukiwaniach a w obliczu coraz bardziej niecierpliwej publiczności znaleźliśmy szybko rozwiązanie tymczasowe… niezmordowany Oleh Makar podjechał pod scenkę swym autem i występ odbył się przy dźwiękach dobywającym się z samochodowego odtwarzacza. Zrobiło to niesamowite wrażenie na publiczności, która uznała, że był to zaplanowany „uliczny” performance. Jestem dumny z występów naszych zespołów i tancerzy, z radością obserwowałem oklaskującą ich ukraińską publiczność i spoglądając na logo Przemyskiej Sceny Niezależnej dumnie widniejące na wielkim banerze na głównej scenie wśród grona najważniejszych organizatorów.

W ubiegłym roku byłem zaledwie uczestnikiem/obserwatorem na tej imprezie, więc siłą rzeczy bawiłem się zdecydowanie lepiej, nieskrępowanie uczestnicząc w nie tylko artystycznych „atrakcjach”. Tym razem jako współorganizator, odpowiedzialny za wiele elementów tego Festiwalu, w większości przemierzałem tam i spowrotem przestrzenie między poszczególnymi scenami i miejscami, gdzie trzeba było coś dopilnować, dopiąć, zająć się jakąś grupą - zaliczyłem w ten sposób setki kilometrów na nogach i zazdrościłem Markiyanowi czerwonego quada. Poza „zagubionym” akustykiem, Festiwal był zorganizowany perfekcyjnie. Jestem pełen podziwu dla organizatorów, bo ogarnąć trzydniową imprezę, na tak trudnym i rozległym terytorium, występy kilkuset artystów, trzy podstawowe sceny i niezliczone akty artystyczne, wymaga nie lada wysiłku. Mając świadomość, że mój udział, choć istotny, był tylko wycinkiem całego wydarzenia – tym większy mój szacunek dla tych, na których barkach spoczywała odpowiedzialność za całokształt imprezy.

Nie można zapominać o jeszcze jednym wymiarze tej imprezy, takim ludzkim, wręcz ekumenicznym. Było to miejsce, w którym Polacy i Ukraińcy bawili się wspólnie, w miłej i przyjaznej atmosferze. Nasza wspólna historia pełna jest tragicznych wydarzeń sprzed lat, wiele z nich jest bądź świadomie zapominana, zakłamywana bądź niepotrzebnie rozjątrza się rany przez tych, którym nie zależy na pojednaniu. Na Festiwalu dokonało się to, czego nie „załatwią” ślepi politycy, dający przyzwolenie na zakłamywanie historii, na podtrzymywanie stereotypów – tu nastąpiło rzeczywiste pojednanie naszych narodów. Zarówno Polacy jak i Ukraińcy uczestniczący w tym wydarzeniu zupełnie spontanicznie odrzucili stereotypy ciążące na wzajemnym postrzeganiu obu narodów, zawiązały się przyjaźnie, romanse, związki. Gdzie, jak nie w takim właśnie miejscu – niemalże na granicy obu państw – można było tak szczerze rozmawiać, nabrać dystansu do realiów historycznych, pozbawieni presji masowości myślenia, by uświadomić sobie, że „jeżeli podniosłeś kamień po jednej stronie świata, to po innej stronie musi on upaść”.

Jeszcze nie zmyłem z siebie festiwalowego kurzu a już pragnę tam wrócić, do tego magicznego miejsca, które zaaplikowało tak wielką dawkę pozytywnej energii, radość przeżywania artystycznych aktów i przebywania z przyjaznymi ludźmi, którzy na zawsze pozostaną w naszych pamięciach.

Przemysław Grządziel






Inne fotki:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz